Column wethouder Chantal Teunissen: Met een stapje extra, maak je verschil

Lieke (gediplomeerd ervaringsdeskundige op het gebied van autisme) en wethouder Chantal Teunissen spraken hierover. Over jezelf kunnen zijn, erbij horen en mee kunnen doen op jouw manier. En over welke drempels we samen moeten wegnemen om dat voor iedereen mogelijk te maken. ‘Dat iedereen die wíl kan bijdragen, dat is voor mij de basis van samenleven. Daarvoor kunnen we allemaal een stapje extra zetten’, zegt Chantal. 

Nu de gemeenteraad de inclusieagenda ‘Samen voor iedereen’ heeft vastgesteld, is dit een mooi moment om hierover in gesprek te gaan.

Hoe ze elkaar kennen

Lieke en Chantal kennen elkaar al een lange tijd. ‘Ik heb Lieke leren kennen via Stichting Prokkel, waar ze al heel actief was. Zij zetten zich onder andere in voor inclusieve stembureaus,’ vertelt Chantal.
Dankzij deze stichting kunnen mensen met een licht verstandelijke beperking als volwaardig stembureaulid meedoen. Het werk op een stembureau is niet makkelijk; alles moet heel precies gebeuren. ‘Op het stembureau voelde ik me echt erbij horen. Mijn mede-stembureauleden zagen dat ik het werk goed kon. Ze gaven me de ruimte en het vertrouwen om zelf taken op te pakken.’

Chantal vult aan: ‘In onze gemeente waren er 3 inclusieve stembureaus. Dat is prachtig, want zo kan iedereen bijdragen aan iets belangrijks als de democratie. We hebben overal een tekort aan vrijwilligers, dus waarom zouden we een groep mensen die graag wil meedoen uitsluiten?’

Drempels in de samenleving

Om het woord ‘drempels’ moet Lieke al lachen. ‘Dat woord kun je op 2 manieren begrijpen. Mensen met een verstandelijke beperking of autisme nemen dit vaak letterlijk. Zij denken dan aan echte drempels zoals die op de weg. Drempels waar je over kunt struikelen,’ zegt ze.

Maar er zijn ook andere drempels. ‘Veel mensen willen meedoen, maar lopen tegen onzichtbare drempels aan,’ zegt Lieke. ‘Vaak wordt er voor iemand gedacht: “Dat is te moeilijk voor haar” of “Hij voelt zich daar vast niet prettig bij”. Maar door dat niet te vragen, sluit je iemand juist buiten.’

Ook de sociale drempel kan hoog zijn. ‘Je wordt misschien uitgenodigd voor een bijeenkomst, maar als niemand met je praat, voel je je nog steeds buitengesloten,’ zegt Lieke. ‘Ergens alleen naartoe gaan is ook spannend. Soms heb je net dat extra duwtje nodig.’

Daarnaast is communicatie vaak een drempel. ‘Websites en brieven van de gemeente zijn soms te moeilijk. Als je steeds wordt doorverwezen of een formulier niet snapt, kan dat veel stress geven,’ legt Lieke uit.

De inclusieagenda

‘De inclusieagenda is ontstaan na vragen over het VN-verdrag voor mensen met een beperking en de motie over de regenbooggemeente uit de gemeenteraad. Ook kon een betrokken inwoner in een rolstoel niet bij een bijeenkomst van de gemeenteraad komen. Dat was voor ons een wake-up call. We moeten echt stappen zetten om onze gemeente toegankelijker en inclusiever te maken,’ vertelt Chantal.

Een belangrijk onderdeel van de inclusieagenda is het Inclusienetwerk. Hier werken inwoners, organisaties en ervaringsdeskundigen samen om te kijken wat beter kan op het gebied van gelijke kansen. Het gaat ook om elkaar leren kennen, dat maakt samenwerken of hulp vragen een stuk makkelijker. 

Naast sociale toegankelijkheid, gaat de inclusieagenda ook over fysieke toegankelijkheid. ‘Er zijn plekken in Overbetuwe waar drempels, trappen of steile hellingen het moeilijk maken om mee te doen,’ zegt de Chantal. ‘Dat lijkt misschien een detail, maar het maakt voor veel mensen een groot verschil.’

Daarnaast is duidelijke communicatie en bewustwording een aandachtspunt. Lieke vertelt: ‘Er stond bijvoorbeeld ergens dat je een Meedoenregeling kon aanvragen, maar het was totaal niet duidelijk hóé je dat moest doen.’ Chantal vult aan: ‘Lieke heeft daar echt een verschil in gemaakt. Dankzij haar hebben we nu een beter toegankelijke website voor het sociaal team.’

Om inclusie in de gemeentelijke plannen mee te nemen, is er een aanspreekpunt voor inclusie binnen de organisatie. ‘Deze persoon helpt collega’s om inclusie in beleid en projecten te verwerken,” vertelt Chantal. ‘Zo wordt het een vast onderdeel van ons werk en geen los onderwerp.’

Wat kan jij zelf doen?

Volgens Lieke begint inclusie in het klein. “Echt contact maken, niet voor een ander invullen wat diegene nodig heeft en mensen betrekken.” Chantal vult aan: "Stap eens op iemand af die niet direct op jou lijkt. Leer mensen kennen zonder vooroordelen. Vaak zijn het kleine gebaren die ervoor zorgen dat iemand zich welkom voelt."

Daarnaast roept Chantal inwoners en organisaties op om zich aan te sluiten bij het Inclusienetwerk: ‘Samen kunnen we leren en elkaar helpen. Inclusie is niet iets wat de gemeente alleen kan doen, het is iets wat we met elkaar moeten oppakken. Gelukkig zijn in Overbetuwe al veel organisaties daar actief in.’

Met de vaststelling van de inclusieagenda zetten we in Overbetuwe een stap in de goede richting. Maar echte inclusie begint bij bewustwording, in hoe we met elkaar omgaan en openstaan voor elkaar. Door net dat stapje extra te zetten, maken we samen het verschil.

Wil je na het lezen van dit interview aansluiten bij het Inclusienetwerk? Stuur dan een mail naar info@overbetuwe.nl.